Chloroza – co to za choroba i jak ją zwalczać?

Twoje rośliny żółkną i tracą wigor? Możliwe, że cierpią z powodu chlorozy. To jedno z najczęstszych zaburzeń fizjologicznych roślin, które może prowadzić do poważnych problemów w uprawach rolniczych i ogrodniczych. Poznanie przyczyn, objawów oraz metod leczenia i zapobiegania chlorozie jest kluczowe dla utrzymania zdrowia roślin i optymalnej wydajności plonów.

Zacznijmy od ustalenia, czym jest chloroza. Najogólniej mówiąc, to stan chorobowy charakteryzujący się żółknięciem liści (ale z zachowaniem zielonych nerwów) wskutek utraty chlorofilu. Często jest to spowodowane brakiem niezbędnych składników odżywczych lub niekorzystnymi warunkami glebowymi.

Chloroza wpływa na zdolność roślin do fotosyntezy, co może prowadzić do zahamowania wzrostu, obniżenia plonów oraz ogólnego osłabienia. Dlatego ważne jest, aby rozpoznać i leczyć ją na wczesnym etapie.

 

Rodzaje chlorozy

Chloroza żelazowa – spowodowana niedoborem żelaza, które jest kluczowe dla syntezy chlorofilu. Na tę chorobę są szczególnie podatne rośliny takie jak hortensje i azalie (zwłaszcza jeśli rosną na glebach o odczynach obojętnych lub zasadowych), winorośle i drzewa owocowe (np. jabłonie). Może występować także przy uprawach roślin o wysokich wymaganiach w stosunku do żelaza (np. fasola, buraki, kapusty, brokuł, kalafior, szpinak, pomidor, papryka, truskawka).

Chloroza magnezowa – wynika z braku magnezu, który jest centralnym atomem chlorofilu. Objawia się żółknięciem starszych liści między nerwami, podczas gdy same nerwy pozostają zielone. Niedobór magnezu może prowadzić do osłabienia roślin, spadku plonów oraz zmniejszonej odporności na stresy środowiskowe.

Chloroza azotowa – jest efektem niedoboru azotu, który jest niezbędny do wzrostu roślin (przy jego niedoborze plonowanie jest niższe, a uprawy bardziej podatne na stres środowiskowy). Objawy obejmują ogólne żółknięcie liści, zaczynając od starszych.

 

Jakie są przyczyny chlorozy?

Główne przyczyny chlorozy można podzielić na kilka kategorii:

• Czynniki środowiskowe, w tym zbyt kwaśne lub zasadowe pH gleby, może utrudniać roślinom przyswajanie niezbędnych składników odżywczych
• Niewłaściwe nawadnianie – zbyt duża ilość wody może wypłukiwać składniki odżywcze z gleby, natomiast jej niedobór ogranicza ich dostępność dla roślin.
• Niedobory składników odżywczych, w tym takich kluczowych składników jak azot, fosfor, potas, magnez, żelazo, mangan, cynk i miedź.
• Zanieczyszczenia gleby – obecność metali ciężkich i innych toksyn w glebie może zakłócać dostępność i absorpcję składników odżywczych, dodatkowo zanieczyszczona gleba powoduje stres oksydacyjny i inne uszkodzenia roślin, prowadząc do chlorozy.

Jak zdiagnozować chlorozę?

Najłatwiej poprzez uważną obserwację – żółknięcie liści, w zależności od rodzaju chlorozy, może występować na młodszych lub starszych liściach, z zachowaniem lub utratą zielonych nerwów.

Pomocne będą też regularne testy gleby, przydatne przy identyfikacji problemów z pH i niedoborami składników odżywczych. Podobną rolę spełni laboratoryjna analiza tkanek roślinnych, dokładnie określająca poziom składników odżywczych w roślinach.

 

Jak zapobiegać chlorozie?

Zacznijmy od spulchnienia gleby – poprawi to przepuszczalność materii i dostępność składników mineralnych. Można też regulować kwasowość gleby: dodanie wapna pomoże podnieść pH, podczas gdy siarka je obniży. Równie kluczowe jest utrzymanie odpowiedniego poziomu nawadniania. Należy unikać zarówno nadmiaru, jak i niedoboru wody.

Jeśli wiemy, że w glebie brak właściwych proporcji składników odżywczych, zastosujmy specjalistyczne nawozy, które są przeznaczone do leczenia chlorozy, np. Mikrovit Żelazo. To płynny nawóz zawierający 75 g Fe w 1 litrze oraz związki kompensujące, które przyspieszają pobieranie żelaza przez rośliny oraz ułatwiają łączne stosowanie nawozu z innymi agrochemikaliami. Mikrovit Żelazo stosuje się dolistnie.

Chloroza jest poważnym problemem, który wymaga szybkiej diagnozy i leczenia. Właściwe zarządzanie glebą i nawadnianiem, a także wybór odpornych odmian i stosowanie odpowiednich nawozów może znacząco poprawić zdrowie roślin.